'' Derse Girmek İstemeyen Çocuk '' için Neler Yapılabilir ?

Herkese merhaba

‘’ öğrencim/çocuğum sınıfa girmek istemiyor, sürekli ağlıyor ne yapabilirim?’’ gibi sorunlar için hem neler yapabileceğimizi hem de hatalarımızdan bahsedeceğim.

İLK KARŞILAMA

İlk defa girdiğiniz bir ortamı düşünün, örneğin bir davete katıldınız. Hepimiz tanıdık bir yüz ararız öyle değil mi? O tanıdık yüzü görene kadar kaygılıyızdır. Yabancısı olduğumuz bir yerin kuralı kaidesi nedir diye önce durup etrafı gözlemlemeye başlarız.

Şimdi de bir insanla ilk defa tanışmayı düşünün, hemen kendinizi açar mısınız? Yoksa daha emniyetli bir tutum mu sergilersiniz? Karşınızdaki insanı ölçüp biçer hatta önyargılar geliştirirsiniz.

Bu hissettiklerinizi hayat tecrübesi olmayan, kısacık hayatını anne merkezli yaşayan bir çocuk için düşünün.

ORYANTASYON (UYUM)

Oryantasyon bir çocuğun yeni girdiği ortama, ortamdaki kişilere ve oranın kurallarına uymayı öğrenme sürecidir. Meslek hayatım boyunca öğrencilerimin büyük bir kısmı sınıfa gitmek için acele eden, sandalyesine oturup büyük bir keyifle dersi bekliyorlardı. Çoğu zaman dersten çıkmak istemeyen öğrencilerim de oldu ve bunların büyük kısmı otizmden etkilenmiş çocuklardı.

Bunu sağlayabilmemdeki en önemli faktör, eğitsel bir kaygı gütmeden ilk tanışmamızda sadece birlikte eğlenmeyi, birlikte vakit geçirmeyi düşünmem ve çocuğa güven aşılamam olmuştur.

İlk tanışmada, eğitsel bir kaygı gütmediğim gibi değerlendirme de almıyorum. Çünkü çocuk, yeni girdiği ortamda performansını tam olarak göstermeyecektir. O yeni bir yerde, etrafı keşfetmeli ve ben de ona eğlenceyi hissettirmeliyim.

Bunun içinde ailesinden neleri sevdiğini öğreniyorum, sevdiği şeyler üzerinden tek amacımızın yan yana olabilmeyi devam ettirecek şekilde eğleniyoruz (: Eğer anne ‘’benden ayrılmaz, çok ağlar.’’ Derse bekleme yerinde bu işi yapıyorum. Ders illa sınıfta olacak diye bir şey yok.

HATALARDAN BAHSEDERSEK DOĞRUYU DAHA ÇABUK BULURUZ.

• ANNEYİ DERSE ALMAK: Ben bunun yerine anne, çocuk ve ben başka bir alanda vakit geçiriyoruz. Sınıfa anneyi aldığımda ortamdan silikleştirmek oldukça zor oluyor. Anne olduğu sürece ne öğretmen ne de çocuk ortama adapte olamayacaktır. Başka bir ortamda çocuğun ebeveynleriyle birlikte vakit geçirerek güven kazanmaya çalışmak daha doğru bir süreç olacaktır.

• ANNENİN KUCAĞINDAN ALMAK: bu anneden koparılma hissini tetikler. Bir yabancı sizi annenizden uzaklaştırıyor, o kaygı ile ağlama kaçınılmaz son olacaktır. Ve çocuğun sizi zihninde nasıl etiketleyeceğini bir düşünün.

• ·EĞİTSEL KAYGI: Eğitime yeni başladığınızda üç dört seans eğitsel kaygı gütmeden sadece oryantasyona odaklanın.

• AĞLADI DİYE HEMEN ÇIKARTMAK: Bu çocuğun ağlama davranışını pekiştirir, tersi olarak ders sonuna kadar beklemekte doğru değildir. Ağlaması sakinleştirilir ve seans sonlandırılır. Dersin süresi burada önemli değildir, önemli olan çocuğun ortamdan iyi bir şekilde ayrılmasının pekiştirilmesidir.

• AĞLADI DİYE EBEVEYNİN DERSE GİRMESİ: Çocuğunuz ağlıyor ve bu durum sizi çok üzüyor biliyorum ama lütfen öğretmen çağırmadan derse girmeyin. Çocuk ağladı, anne geldi kurtardı olmasın. Telefonla öğretmeni aramanız daha sağlıklı olacaktır.

• AĞLADIĞI HALDE KONUŞMAK: Acı haricinde ağlamalarda konuşmanız genellikle çocuğu daha çok ağlamaya iter. Bunun yerine sakin kalmalı ve çocuğun dikkatini dağıtmalısınız. Ben genellikle telefondan müzik açıyorum veya kendim oyuncaklarla sessizce oynayarak çocuğun dikkatini çekmeye çalışıyorum.

• BEYAZ ÖNLÜK: çocukların doktor korkusunu ve hastanede geçen kötü anıları hatırlamasına sebep olur.

• ÖĞRETMEN DEĞİŞTİRMEK: Hem çocuğa hem de öğretmene fırsat tanıyın, iki üç seansta pes etmeyin.

• ERKEN ÇIKTINIZ HOCAM: Eğitimin ilk aşamasında ağlaması çok olan çocuklarda olabilecek bir durum. Süreye takılmayınız, oryantasyon sürecine odaklanınız. Eğitimin başında oryantasyon için harcanacak birkaç seans çocuğun düzeni, ortamı ve öğretmeni anlamasını sağlayıp eğitimde geçecek sonraki seansların verimini arttıracaktır.

Şimdi uyguladığım bazı taktikleri sizlerle paylaşacağım.

SENDE GELSENE

Çocuk annesiyle koridordadır ben de sınıfın kapısını açık bırakarak çocuğun sınıfı göreceği şekilde eğlenceli bir tavırla oyunlar oynarım. Işıklı sesli oyuncaklar çocukların ilgisini çeker. Geldi diye hemen kapıyı kapatmak yok (: gerekirse tekrar koridordaki annesine gidebilir, amaç kendi isteği ile gelmesini pekiştirmek.

OYUNCAK YOLU

Çocuğun sevdiği oyuncaklarla koridordan sınıfa bir yol yaparım. Her oyuncak için geldiğinde sınıfa biraz daha yaklaşması gerekmektedir. En çok sevdiği oyuncakları ise sınıfta ulaşamayacağı ama görebileceği yerlere koyarım ki onun için içeri girsin (:

SU OYUNLARI

Suya hayır diyen çocuk görmedim (: eğlenceli su oyunları çocuğun ebeveynini unutmasına bile sebep olabilir (:

BAŞKA ALAN

Ne yaptıysak olmadı, kıpkırmızı oluyor ağlamaktan annesiz duramıyor dediğiniz çocuklarla ebeveyni de işin içine katın ve sınıf ortamına benzemeyen başka bir alanda vakit geçirin. Bu kurumun bahçesi olabilir, park olabilir fark etmez. Amaç sizi de en çok güvendiği ebeveyninin yanında görmesi ve ‘’a bizimkiler bu kişiye güveniyor’’ demesi (:

OTİZMLİ ÇOCUKLARA ÖZEL

Otizmli öğrencilerimin bazılarının problemi ebeveynden ayrılmak değildi hatta ebeveynlerinin yokluğunu bile fark etmezler ama yine de sınıftan çıkmak isterlerdi. Çoğunlukla basit çözümler ürettik, camdan dışarı baktık, bahçede koştuk, halı üzerinde güreştik. Çünkü uyaran arayışında oldukları için çıkmak istiyorlardı ben de onlara aradıklarını benle bulabileceklerini göstermeye çalıştım.

SELÇUK BAYRAM

ÖZEL EĞİTİM ÖĞRETMENİ