Evde Dil Gelişimini Destekleme: Ebeveynler İçin 10 Etkili Yöntem

Dil Gelişimi için Günlük Hayatta Dil Girdisini Artırın

Çocuğunuzun dil gelişimini desteklemek için, öncelikle onun çevresindeki dil girdisini zenginleştirmelisiniz. Çevresel sesleri ve hayvan seslerini bolca kullanın ("düt düt," "ay," "miyav miyav"). Çocuğunuzla ortak ilgi kurarak oyunlar oynayın ve onun yaptıklarını sesli olarak yorumlayın: "Hımm, kırmızı arabanı almışsın, çok güzel." Kendi eylemlerinizi de anlatın: "Evet, şimdi bardağı alıyorum, içine su koyacağım." Unutmayın, çevrenin zenginliği dil gelişimini doğrudan etkiler.

Yanlış Söylenen Kelimelere Doğru Yaklaşım

Çocuğunuz bir kelimeyi yanlış söylediğinde onu "yanlış oldu" diye uyarmak yerine, doğru şekliyle tekrar edin ve kelime eklemeleri yapın. Örneğin, çocuk "aba" dediğinde siz "Evet, bu bir araba, mavi bir araba" diyerek hem doğru modeli verin hem de kelime dağarcığını genişletin. Bu artı bir kelime tekniğiyle çocuğunuzun kelimeyi doğru şekilde öğrenmesini sağlarsınız.

Konuşmaya Teşvik Etmek İçin Yöntemler

• Seçenek sunmak: "Elma mı yemek istersin muz mu?" gibi sorularla çocuğunuzu konuşmaya, karar vermeye ve fikrini paylaşmaya teşvik edin.

• Tekrar etmek: Yeni kelimeleri öğretmenin en etkili yolu tekrarlardır. Çocuğunuzun bir kelimeyi öğrenebilmesi için o kelimeyi yüzlerce kez duyması gerekir. Örneğin, mutfakta kabakla ilgili birçok cümle kurun: "Dolaptan kabak alıyorum," "Kabak çorbası hazır." Dil sorunu yaşayan çocuklar için bu tekrarlar daha da önemlidir.

• Cümlelere eklemeler yapmak: Çocuğunuzun söylediği cümleye yeni bir kelime ekleyerek onun cümle kurma becerisini geliştirin. Çocuk "Elma düştü" derse, siz "Evet, yeşil elma düştü" diyebilirsiniz.

Etkileşimde Dikkat Edilmesi Gerekenler

Çocuğunuzla iletişim kurarken ona cevap vermesi için yeterli fırsat ve süre tanıyın. Eğer yanıt vermekte zorlanırsa ona destek olun: kelimenin ilk hecesini söyleyin, seçenekler sunun ("bu bir ayıcık mı, top mu?") veya tuhaf bir cevap vererek onu teşvik edin. Eğer tüm bunlara rağmen yanıt vermezse, cevabı siz mutlaka verin.

Ayrıca, çocuk şarkıları dinlemek, parmak oyunları oynamak ve yaşıtlarıyla bir araya gelmesini sağlamak da dil gelişimini destekler.

Ne Zaman Dil ve Konuşma Terapisine Başvurulmalı?

Çocuğunuz iletişime girmekten kaçınıyorsa, yüz ifadeleri zayıfsa, işaret parmağını kullanmıyorsa veya göz kontağı kurmakta zorlanıyorsa, bu durum gecikmiş konuşmadan ziyade otizm spektrum bozukluğu belirtisi olabilir. Bu belirtilerden birkaçını gözlemliyorsanız, vakit kaybetmeden bir uzmana başvurmanız önemlidir.

Hacer KARAYEL

Uzman Dil ve Konuşma Terapisti