Özel Eğitim ve Ebeveynlik: Kendinizi Yetersiz Hissettiğinizde Ne Yapmalısınız?

Özel eğitim alan çocukların ebeveynleri için: Yetersizlik değil, farkındalık hissi

Bazen kendinizi yetersiz mi hissediyorsunuz? Çocuğunuz için daha fazlasını yapmanız gerektiğini düşünüyor, ama ne yaparsanız yapın eksik mi kalıyor? “Daha sabırlı olmalıydım”, “Ona daha fazla vakit ayırmalıyım”, “Bağırmamam gerekirdi” gibi düşünceler sizi de yoruyor mu?

Eğer bunları düşünüyorsanız, yalnız değilsiniz. Hatta size bir sır vereyim mi? Bu duygular, aslında iyi bir ebeveyn olduğunuzun en büyük kanıtı! Çünkü sadece çocuğuna değer veren, onun için en iyisini isteyen ebeveynler böyle hisseder. Ama peki, bu hissettiğiniz “yetersizlik” duygusu nereden geliyor? Ve gerçekten yetersiz misiniz? Gelin, birlikte keşfedelim.

Ebeveynler Neden Yetersiz Hisseder?

Çocuk yetiştirirken kendinizi sürekli bir yarışın içinde gibi mi hissediyorsunuz? Sanki herkes sizden daha iyi bir ebeveynmiş gibi mi görünüyor?

Modern dünyada ebeveynlik hiç bu kadar zor olmamıştı. Sosyal medya, her köşe başında bir uzman(!), mükemmel anne-baba profilleri… Sürekli bir kıyaslama içinde kayboluyoruz.

               •             Sosyal medya tuzağı: Instagram’da sürekli çocuklarıyla eğlenceli aktiviteler yapan, her anını mükemmel planlayan ebeveynleri görüyoruz. Ama unuttuğumuz bir şey var: Kimse çocuğuna bağırdığı anları paylaşmıyor! O yüzden gördüğümüz her şey, gerçeğin sadece cilalanmış bir versiyonu.

               •             Çocukluk travmalarımız: Belki kendi çocukluğumuzda yeterince sevilmediğimizi düşündük, belki ebeveynlerimiz bizi yeterince dinlemedi. Şimdi ise kendi çocuklarımıza karşı bu eksikliği tamamlamaya çalışıyoruz. Ama bazen bunun farkına bile varmadan, mükemmel olmaya çalışırken kendimizi tüketiyoruz.

               •             Toplumun beklentileri: Aile büyükleri, arkadaşlar, komşular… Herkesin çocuk yetiştirme konusunda bir fikri var ve çoğu zaman bunlar birbirinden tamamen farklı! Kendi yolunuzu bulmaya çalışırken bir de başkalarının ne düşündüğünü önemsemek zorunda kalıyorsunuz.

Peki, gerçekten yetersiz misiniz?

 Bu soruyu önce kendinize sorun: Çocuğunuza sevgi veriyor musunuz? Onun için elinizden gelenin en iyisini yapmaya çalışıyor musunuz? O zaman neden yetersiz hissediyorsunuz?

Evet, bazen sabrınızı kaybedebilirsiniz. Bazen çocuğunuzla yeterince ilgilenemediğinizi düşünebilirsiniz. Ama şunu unutmayın: Mükemmel ebeveyn diye bir şey yok!

Çocuk gelişimi uzmanları, “yeterince iyi ebeveyn” kavramını öneriyor. Bu ne demek biliyor musunuz? Çocuğunuzun her ihtiyacını mükemmel şekilde karşılamak zorunda değilsiniz! Önemli olan, onun yanında olup ona güvenli bir alan yaratmanız.

Bir çocuk için en değerli şey, pahalı oyuncaklar, özel dersler, mükemmel planlanmış aktiviteler değil. Bir çocuğun en büyük ihtiyacı, ebeveyninin sevgisini hissetmektir. Eğer çocuğunuz bir hata yaptığında ona “seni seviyorum, buradayım” diyorsanız, işte o zaman yeterince iyi bir ebeveynsiniz.

Çocuğunuzun Sizden Gerçekten Beklediği Şey Ne?

 Ebeveynler olarak çoğu zaman çocuklarımızın bizden ne beklediğini yanlış anlıyoruz. Daha fazla oyuncak? Daha iyi eğitim? Daha fazla etkinlik? Hayır.

Çocukların en büyük ihtiyacı: 

Duygusal güvenlik: Çocuğunuzun en büyük ihtiyacı, sizin onu her koşulda sevdiğinizi bilmek. Onun hata yapmasına izin verin ama her düştüğünde yanında olacağınızı hissettirin.

 Gerçek ilgi: Telefon ekranından uzaklaşıp onun gözlerinin içine bakarak konuşuyor musunuz? Çünkü çocuklar, sevginin ölçüsünü zamanla değil, sizin ona nasıl baktığınızla anlar.

Anlaşılmak: Bazen sadece dinlenilmek isterler. Sürekli öğüt vermek yerine, “Seni anlıyorum, zor bir gün geçirdin” demek bile büyük fark yaratır.

 Bir düşünün, kendi çocukluğunuzda en çok neye ihtiyacınız vardı? Eminim ki cevabınız “Annemin ya da babamın daha fazla oyuncak almasını isterdim” değil. İşte çocuğunuz da aynısını hissediyor.

Yetersiz Hissettiğinizde Ne Yapabilirsiniz?

Yetersiz hissettiğinizde, bu duyguyu hafifletmek için yapabileceğiniz bazı şeyler var:

Gerçekçi olun: Mükemmel ebeveyn olma hedefinizi bırakın. Zaten olamazsınız, kimse olamaz! Çocuğunuzun ihtiyacı, kusursuz bir anne-baba değil, onun yanında olabilen bir ebeveyn.

 Kendinize yüklenmeyin: Hepimiz bazen bağırıyoruz, bazen sabrımız tükeniyor. Bunu fark edip telafi etmek, “mükemmel olmaya çalışmaktan” daha değerli.

 Başkalarıyla kıyaslamayın: Başkalarının ebeveynlik tarzı sizi ilgilendirmez. Önemli olan, sizin çocuğunuzla olan bağınız.

 Küçük ama etkili adımlar atın: Çocuğunuza her gün “Seni seviyorum” deyin. Birlikte beş dakika bile olsa sadece ona odaklanarak zaman geçirin. Küçük ama düzenli olan şeyler, çocukların hayatında büyük değişiklikler yaratır.

 Kendi ruh halinize dikkat edin: Siz mutlu değilseniz, çocuğunuz da bunu hisseder. Kendinize vakit ayırın, stres yönetimini öğrenin. Unutmayın, önce siz iyi olmalısınız ki çocuğunuza iyi gelebilesiniz.

Sonuç: Siz Zaten Yeterlisiniz!

Eğer bu yazıyı buraya kadar okuduysanız, çocuğunuz için elinizden gelenin en iyisini yapmaya çalışan bir ebeveynsiniz. Yani, zaten yeterlisiniz! 

Çocuğunuzun ihtiyacı olan şey mükemmel bir anne-baba değil, onu gerçekten seven ve yanında olan bir ebeveyn. O yüzden kendinizi yargılamayı bırakın. Evet, bazen hata yapacaksınız. Evet, bazen sabrınız tükenecek. Ama önemli olan, her seferinde sevginizle geri dönebilmek.

Çocuğunuzun en büyük şansı ne biliyor musunuz? Sizin gibi bir ebeveyne sahip olması. Bunu sakın unutmayın sevgili ebeveynlerim.

ÖZEL EĞİTİM ÖĞRETMENİ & AİLE DANIŞMANI

SEDA ÜNAL